مسئولیت مدنی ناشی از ارادۀ ضمنی در قالب سکوت (مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوق عرفی، فقه و حقوق ایران) مرتضی وصالی ناصح

ارادۀ ضمنی، ممکن است از فعل یا ترک فعل استنباط شود. از طرفی تحقق مسئولیت مدنی در قالب ترک فعل پذیرفته شده است .در نتیجه، سکوت نیز که نوعی ترک فعل(عدم بیان) است، اگر بیانگر از ارادۀ ضمنی ساکت در بروز خسارت باشد ، موجب تحقق مسئولیت مدنی خواهد بود .  هر چند در عرف رایج است که « سکوت علامت رضاست » ،امّا در حقیقت اینگونه نیست و سکوت اعم از رضایت است و هیچ قول یا فعلی را نمی توان به ساکت  نسبت داد. در مواقعی هم که  عرف از سکوت ، رضایت ساکت را استنباط می کند ، سکوت در اوضاع و احوالی انجام می شود که همان اوضاع و احوال، عرف را به مفهوم خاصی دلالت می دهد. در  فقه و حقوق نیز همین امر صادق است و قاعدۀ خاصی در مورد ارزش حقوقی سکوت وجود ندارد. در نتیجه  ، نمی توان  به ساکت هیچ قولی را نسبت داد، مگر اینکه سکوت وی  با قرینه و اوضاع و احوال خاصی همراه گردد، تا بیانگر از ارادۀ ضمنی ساکت باشد. چنین سکوتی می تواند در عرصۀ روابط حقوقی ، بویژه در  قلمرو الزامات خارج از قرارداد (ضمان قهری)  ،موجد آثار حقوقی گردد.